چار هەڤژین
هەبو نەبو بازرگانەکێ زەنگین هەبوو خودان چار هەڤژین بوو
ئەڤی بازرگانی گەلەک حەز ژ هەڤژینا خو یا چارێ دکر ... و هەر جارا ژ بارزگانیا خو زفری با جوانترین و تازەترین جل و بەرگ و بو هەڤژینا خو یا چارێ دئینان و هەروەسا چاڤدێریەکا گەلەک باش لێ دکر و باشترین تشت بو پێشکێش دکرن .
هەروەسا بازرگانی گەلەک حەز ژ هەڤژینا خو یا سیێ دکر و زوور شانازی پێ دکر ... و هندەک جاران ژی خو پێ مەزن دکر لدەڤ هەڤالێن خوە
سەرەرای ڤێ چەندێ دترسیا کو هەڤژینا وی یا سیێ بهێلیت و بەرەڤیت دگەل کەسەکێ دی
بازرگانی ب هەمان شێوە ئەڤینەکا گەلەک بهێز دگەل هەڤژینا خوە یا دووێ هەبوو و گەلەلک حەز ژێ دکر ،،، و وەکی پالپشتەک و هێزەک بخو دانا ... چونکی هەڤژینا وی یا دووێ گەلەک یا بهێن فرهـــ و شارازا بوو ،،،
هەردەمێ ئاریشەک بو بازرگانی چێ ببە دا ل هەڤژینا خو زفریت و داخوازیا هاریکاریێ ژێ کەت .... و هەڤژینا وی ب هەمی هێزا خوە هاریکاریا وی دکر و ئاریشێن وی چارەسەر دکرن .
و نوکە دا بەحسی هەفژینا ئێکێ یا بازرگانی بکەین ،،،، هەڤژینەکا گەلەک دلسوز و ب وەفا بوو بو هەفژینێ خوە ،،، و هەردەم پالپشت بو هەفژینێ خوە بو ب دەست ڤەئینانا مال و سەروەت سامان وی و ب شێوەکێ گەلەک جان و رێک و پێک چاڤێ خوە دا مال هەفژینێ خوە ، و ژدل و جان حەز ژ هەڤژینێ خوە دکر و دشییا خو گوری بکەت .
سەر ڤێ هەمێ را بازرگانی حەز ژ هەفژینا خوە یا ئێکێ نەدکر و چ پیتە پێ نەدا .
روژەک ژ روژا بازرگان گەلەک نەخووش بوو ،،،، و پشتی چەندەکێ زانی کو دێ ب زیترین وەخت چیتە بەر دلوڤانیا خودێ ... ژبەر ڤێ چەندێ ئەوی هزر د مال و ملکێ و هەڤژینێت خودا کر و پاش بخو گووت : " نوکە من چار هەڤژین یێت هەین ،،،، بەلێ دەمێ ئەز دمرم ،،،، ئەز دێ بتنێ مینم .
و دێ مینم ب تنێ چەند نەخوشە !! ".
و پاش بازرگانی داخوازا دیتنا هەڤژینا خوە یا چارێ کر و گووتێ :: هەفژینا من یا خوشتفی من گەلەک حەز ژ تە دکر و من باشترین و جوانترین جل و بەرگ بو تە دئینان و چاڤدێریەکا مەزن ل تە دکر . و نوکە ئەز یێ دمرم و یێ د سەکەراتێت مرنێ دا ،، ئەرێ ما تو ناهێی پێکڤە بین و پێکڤە بمرین ؟؟
هەڤژینا چارێ گووت : "نــــــە ئەز نەشێم وە بکەم ". و چوو بێی کو هیچ ئاخفتنەکا دی بێژیت .
ئەڤ بەرسڤە وەکو تیرەکا تیژ بوو و ب نیڤا دلێ بازرگانی کەتی .
بازرگانێ خەمگین داخوازا هەفژینا خوە یا سێ کر و گووتێ : من د ژیانا خوە هەمیێ دا من گەلەک و گەلەک حەز ژ تە دکر و نوکە ئەز یێ دمرم ، ئەرێ ما تو ناهێی پێکڤە بین و پێکڤە بمرین ؟؟
هەڤژینا سیێ گووت : نــــــــــە ئەز ناهێم .... ژیان گەلەک یا خـــوشــــە و پشت راست بە پشتی مرنا تە دێ دچم بخو شی ب ئێکێ دی کەم .
بازرگان ب ڤێ بەرسڤێ گەلەک نەخوش بوو و کەتە دەریایا خەم و کلو کوڤانا دا.
پشتی هینگێ داخوازا هەڤژینا دووێ کر و گووتێ :: خوشتڤیا من هەردەم ئەز ل تە دزفریم دەمێ کەت بامە د ئاریشەکێ دا ... و تە هەمی جارا هاریکاریا من دکر،،، نوکە ژی ئەز پێتڤی هاریکاریا تەمە ، دەمێ ئەز دمرم ما تو ناهێی پێکڤە بین و پێکڤە بمرین ؟؟
هەڤژینا دووێ بەرسڤ دا و گووت :: ل من ببورە ڤێ جارێ ئەز نەشێم هاریکاریا تە بکەم ،،،،،، یا ڤێ جارێ ئەز دشێم بکەم ئەوە دگەل تە بهێم هەتا گورستانێ و تە بکەمە دبن گوری ڤە .
ئەڤ بەرسڤە وەکی بریسیەکێ بوو ب جانێ بازرگانی کەتی .
پشتی چەندەکێ دەنگەک جان و نازک هات و دگووت :: ئەز دێ لدویڤ تە هێم ، و دێ دگەل تە بم هەر جهەکێ تو بچیێ ،، دێ پێکڤە بین و دێ پێکڤە مرین .
بازرگانی سەرێ خو راکر دا بزانیت ئەڤ دەنگە یێ کێیە ، سەحکرێ کو ئەڤە هەڤژینا وی یا ئیکێ یە گەلەک یا بێ سەروبەر و بێ هێز بووی ،
و پاش بازرگانی گووت :: دڤیا با من پتر چاڤێ خوە دابا تە ،، دەمێ ئەز دشییام .
چیروک ل ڤێرە ب دوماهیک دهێت
بەلێ سەربور هێش ب دوماهیک نەهاتیە !!
ب راستی ئەگەر ئەم تەماشەی ژیانا خو بکەین ،،، هەر ئێک ژ مە چار هەڤژین یێن هەین
هەڤژینا چارێ (لەشێ) مەیە ،،،، ئەم چەند چاڤێ خو بدەینە لەش و سەروسیمایێ خوە وجل وبەرگێن جان و تازە بکەینە بەرخوە و تا بهێینە بەرچاڤ ، دێ هەر مە هێلیت و دێ مریت .
هەڤژینا سیێ ( مال ملک )مەیە .... هەرچەند تو یێ زەنگین بی و خودان قەسروقوسیر بی ،،، دەمێ تو دمری دێ تە هێلن و دێ بو ئێکێ دی چن
هەڤژینا دووێ (خێزان و هەڤالێن)مەنە ..... هەرچەند حەز ژ تە بکەن و دنێزیک بن بوتە ،،،، مەزنترین تشت بوتە بکەن هەتا دەڤ گورێ تە دێ هێن و پاش دێ تە هێلن .
هەڤژینا ئێکێ یا راست و دروست ( گیان و کارێ تە یێ چاکە ) سەرەرای هندێ گەلەک جارا پشت گوهــــ ڤە دهاڤێژین بەلێ بەس ئەو دێ دگەل تە مینن و تە پارێزن ژ دونیایا دی .
و رێزوو سلاڤ
هاتیە وەرگێران ژ لایێ من ڤە : زیـــرەک .آ. جــبار